Καθοδήγηση
του διαλογισμού στο μάθημα Τάι Τσι και
Τσι Γκονγκ Σεν Ντάο. Η εκμάθηση γίνεται
σταδιακά και οι λεπτομέρειες προστίθενται
προοδευτικά.
Στην
καθιστή θέση εφαρμόζουμε τις τεχνικές
του Τσι Γκονγκ Σεν Ντάο ώστε το σώμα μας
να μπορεί να ανοιχτεί την ενέργεια, της
γης στην αρχή, και αργότερα του ουρανού.
Το
πιο απλό: καθίστε 5 λεπτά και κλείστε τα
μάτια σας, χωρίς να κάνετε τίποτα,
ακολουθώντας απλά την αναπνοή σας χωρίς
να αλλάξετε τίποτα.
Η
εσωτερική στάση είναι η ανοιχτοσύνη, η
δεκτικότητα και η ουδέτερη αυτοπαρατήρηση,
χωρίς σκέψη, χωρίς να επικρίνουμε ή να
αναλύουμε αυτό που παρατηρούμε.
Δεν
θέλουμε να πετύχουμε κάτι, δεν περιμένουμε
κάτι το συγκεκριμένο, ούτε προσδοκούμε
κάτι, απλώς είμαστε παρόντες στο εδώ
και τώρα.
Το
σώμα πρέπει να έχει σταθερή στάση, ώστε
να μπορεί να ηρεμήσει ο νους.
"Ένα
χαλαρό σώμα δεν μπορεί να περιέχει έναν
ανήσυχο νου".
Το
σώμα και ο νους διατηρούν μια στενή
σχέση. Όταν το σώμα και η αναπνοή
ηρεμήσουν, ο νους ακολουθεί εύκολα.
Αν
η σωματική σας στάση είναι σταθερή και
σε ισορροπία, δεν θα δυσκολευτείτε να
χαλαρώσετε. Και θα είστε ήδη στα μισά
της προσπάθειας της συγκέντρωσης.
Διαφορετικά, θα αισθανθείτε γρήγορα
κούραση και μυική ένταση.
Ο
διαλογισμός απαιτεί όλη μας την προσοχή
και όλη μας την ενέργεια. Για το λόγο
αυτό χρειάζεται κάποια προσπάθεια. Αλλά
στην πρακτική αυτή δεν πρέπει να βιώνουμε
ένταση, και από αυτή την άποψη, μπορεί
κανείς να πει ότι η πρακτική του
διαλογισμού δεν χρειάζεται καμιά
προσπάθεια. Χρησιμοποιούμε μόνο το
μυικό τόνο. Δεν είμαστε ούτε πλαδαροί,
ούτε σφιγμένοι.
Όπως
οι χορδές του λαούτου, δεν πρέπει να
είμαστε ούτε σφιγμένοι ούτε πολύ χαλαροί.
Εάν η χορδή του λαούτου είναι πολύ
τεντωμένη, θα σπάσει. Αν είναι πολύ
χαλαρή, δεν θα βγάλει ήχο. Με άλλα λόγια
πρέπει να είμαστε σε εγρήγορση αλλά και
να παραμένουμε χαλαροί.
Αυτός
είναι ο λόγος που, κατά τη διάρκεια του
διαλογισμού που κάνουμε στο μάθημα,
καθόμαστε σε μια καρέκλα αντί να καθόμαστε
στο πάτωμα στη θέση του λωτού. Με αυτόν
τον τρόπο αποφεύγουμε εντάσεις στο σώμα
που θα μας εμπόδιζαν να χαλαρώσουμε
σωματικά και νοητικά και να ανοιχτούμε
σε μια εσωτερική γαλήνη, η οποία είναι
απαραίτητη για να πραγματοποιήσουμε
έναν ποιοτικό διαλογισμό.
Η
καθιστή θέση σε μια καρέκλα για την ώρα
του διαλογισμού είναι η πιο κατάλληλη
για τους Δυτικούς που δεν έχουν επαρκή
ευελιξία στα ισχία για να κάθονται στο
έδαφος σε στάση λωτού ή οκλαδόν. Είναι
απαραίτητο να έχουμε μια άνετη στάση
ώστε ο ενδεχόμενος πόνος που οφείλεται
σε μια μη προσαρμοσμένη στην ανατομία
μας στάση να μη μας δυσκολεύει στο
διαλογισμό.
Επιλέξτε
μια καρέκλα προσαρμοσμένη στο μήκος
των ποδιών σας (κνήμες). Εάν η καρέκλα
είναι πολύ ψηλή, τοποθετήστε ένα τούβλο
της γιόγκα κάτω από κάθε πέλμα για να
τα υψώσετε. Οι μηροί πρέπει να είναι
οριζόντιοι, παράλληλοι με το έδαφος.
Το
βάρος σας πρέπει να κατανέμεται ομοιόμορφα
σε 4 σημεία: στα δύο πέλματα και στα δύο
ισχιακά
οστά,
στα οποία καθόμαστε και τα
αισθανόμαστε
όταν το κάθισμα είναι λίγο σκληρό. Πρέπει
επίσης η λεκάνη να είναι καλά τοποθετημένη
οριζόντια και να καθόμαστε στην μπροστινή
άκρη του καθίσματος μας (με τα εξωτερικά
γεννητικά όργανα έξω από το κάθισμα).
Στην
καθιστή θέση, την ώρα του διαλογισμού,
η λεκάνη πρέπει να έχει μια πολύ
ελαφριά κλίση
προς τα εμπρός (όπως
δείχνει το αριστερό σκίτσο) ώστε
να νιώσουμε τα ισχιακά
οστά που
ακουμπάνε στο κάθισμα μας, χωρίς όμως
να δημιουργείται ένταση στην οσφυϊκή
μοίρα (τη μέση).
Στην
παραπάνω φωτογραφία, έχουμε μια καλή
στάση της σπονδυλικής στήλης και της
λεκάνης, αλλά οι ώμοι είναι πολύ
τραβηγμένοι προς τα πίσω. Και οι εξωτερικές
πλευρές των πελμάτων πρέπει να είναι
πιο παράλληλες, με τις φτέρνες ελαφρά
γυρισμένες προς τα έξω.
Οι
γοφοί και τα γόνατα πρέπει να βρίσκονται
στο ίδιο οριζόντιο επίπεδο, οι κνήμες
λίγο πέρα από την κάθετη θέση (γωνία 100
μοιρών με τους μηρούς) ώστε να μπορούμε
να ασκούμε μια μικρή πίεση στα πέλματα
και να στηριζόμαστε στο ιερό οστούν.
Οι
εξωτερικές πλευρές των πελμάτων να
είναι παράλληλες, οι φτέρνες λίγο
γυρισμένες προς τα έξω, τα πέλματα στο
πάτωμα με άνοιγμα ίδιο με τους γοφούς
γίνονται πολύ απαλές βεντούζες για να
αναρροφούν την ενέργεια της γης.
Όταν
η σπονδυλική στήλη είναι χαλαρή, ανοικτή
και χωρίς ένταση, ο νους βρίσκεται σε
επαγρύπνηση και εγρήγορση.
Η
σπονδυλική στήλη είναι ευθεία, καλά
ευθυγραμμισμένη, χαλαρή, οι σπόνδυλοι
είναι τοποθετημένοι ο ένας επάνω στον
άλλο πάνω στη λεκάνη (όπως οι ξύλινοι
κύβοι στα παιδικά παιγνίδια), χωρίς
μυϊκή ένταση.
Τεντώστε
πολύ απαλά τη σπονδυλική στήλη,
απομακρύνοντας τον κόκκυγα ένα χιλιοστό
από την κορυφή του κεφαλιού.
Οι
παλάμες τοποθετούνται στους μηρούς,
γυρισμένες προς τα πάνω.
Γεμίστε
τις παλάμες με μια μπάλα από ενέργεια
με τη τεχνική με τα λαστιχάκια.
Τα
χέρια είναι χαλαρά.
Οι
ώμοι είναι χαλαροί και ευθυγραμμίζονται
με τους γοφούς. Μην τους τραβάτε προς
τα πίσω. Στηριχτείτε στο ιερό οστούν
και στον 5ο θωρακικό σπόνδυλο ώστε να
ανοίξουν λίγο οι μασχάλες και δημιουργηθεί
χώρος για μια μπάλα του ping pong ή ένα αυγό
που το συγκρατείτε απαλά χωρίς να σπάσει,
ώστε να αφήνετε ελεύθερη την κυκλοφορία
του αίματος, της ενέργειας και της μεταβιβασης νευρικών ερεθισμάτων.
Οι
πατούσες - βεντούζες αναρροφούν απαλά
την ενέργεια της γης.
Γυρίστε
ανεπαίσθητα τις κνήμες και τους μηρούς
προς τα μέσα και προς τα επάνω.
Στήριξη
στο ιερό οστούν μέχρι τις πατούσες
(Yongquan), η κοιλιά (το Qi Hae) γίνεται πυκνότερη.
Στήριξη
στον κόκκυγα (για τους προχωρημένους
μαθητές) ή, πιο συγκεκριμένα, στην άρθρωση
μεταξύ ιερού και κόκκυγα.
Σηκώστε
τα νεφρά.
Στήριξη
στον πέμπτο θωρακικό σπόνδυλο (ανάμεσα
στις ωμοπλάτες), τότε το διάφραγμα
απλώνεται και το στήθος ανοίγει.
Το
πηγούνι έρχεται λίγο πίσω (1 εκατοστό)
καθώς ανασηκώνεται ελαφρά το πίσω μέρος
του κεφαλιού (1 εκ.), μέχρι να αισθανθείτε
ότι το κεφάλι είναι πολύ ελαφρύ και
αιωρείται, καθώς η βάση του κρανίου
ισορροπεί πάνω στον άτλαντα.
Στήριξη
στο κάτω μέρος του ινιακού (πίσω μέρος
του κρανίου).
Τοποθετήστε
ένα εικονικό τσιγαρόχαρτο ανάμεσα στα
χείλη και κρατήστε το πολύ ελαφριά ώστε
να μην βραχεί. Η κάτω σιαγόνα ανοίγει
και προβάλλει λίγο. Η βάση της γλώσσας
βαθαίνει ενώ η άκρη της τείνει να
ανεβαίνει προς τον ουρανίσκο (χωρίς
όμως να τον αγγίζει). Παρατηρείστε την
αίσθηση του μουδιάσματος ή της μπάλας
ενέργειας ή το μυρμήγκιασμα μέσα στο
στόμα.
Τα
μάτια είναι μισόκλειστα ή τελείως
κλειστά, το βλέμμα στη μισή απόσταση
προς τα κάτω.
Κατά
τη διάρκεια του διαλογισμού, ξαναπεράστε
από όλα τα μέρη του σώματος και χαλαρώστε
τις εντάσεις.
Διατηρείστε
όλη αυτή την τοποθέτηση του σώματος η
οποία εξασφαλίζει μια καλή στάση χωρίς
μυϊκή ένταση, επιτρέποντας το άνοιγμα
του σώματος στην ενέργεια, και ξεκινηστε
το άνοιγμα και τη χαλάρωση του σώματος
από πάνω προς τα κάτω:
Ανοίγω
και χαλαρώνω την κορυφή του κεφαλιού,
το μέτωπο, την περιοχή ανάμεσα στα
φρύδια, τα μάτια, τα μάγουλα, την κάτω
σιαγόνα, όλο το τριχωτό της κεφαλής, τον
εγκέφαλο, τον αυχένα και το λαιμό.
Όλο
το κεφάλι και ο λαιμός είναι ανοιχτά
και χαλαρά.
Ανοίγω
και χαλαρώνω την πλάτη, τις ωμοπλάτες,
το στέρνο (το μπροστινό τμήμα του θώρακα),
το διάφραγμα, τους πνεύμονες, την καρδιά.
Ολόκληρος ο θώρακας είναι ανοιχτός και
χαλαρός.
Ανοίγω
και χαλαρώνω τους ώμους, τους βραχίονες,
τους αγκώνες, τους πήχεις, τους καρπούς,
τις παλάμες. Και τα δύο χέρια είναι
ανοιχτά και χαλαρά.
Ανοίγω
και χαλαρώνω την μέση (οσφυϊκή μοίρα),
την κοιλιακή ζώνη με τους κοιλιακούς
μύες, το περίνεο, τη λεκάνη και όλα τα
όργανα της κοιλιάς. Ολόκληρη η κοιλιά
είναι ανοιχτή και χαλαρή.
Ανοίγω
και χαλαρώνω τους γλουτούς, τα ισχία,
τους μηρούς, τα γόνατα, τις κνήμες, τους
αστραγάλους, τα πέλματα. Και τα δύο πόδια
είναι ανοιχτά και χαλαρά.
Όλο
το σώμα μου, ολόκληρη η ύπαρξή μου είναι
ανοιχτή, χαλαρή, γαλήνια, μέσα στην
ενέργεια και την αφουγκράζομαι.
[Λίγα
λεπτά σιωπής]
Κατά
τη διάρκεια του διαλογισμού, περάστε
ξανά από όλα τα μέρη του σώματος και
λύστε τις εντάσεις.
1.
Στρέφω την προσοχή μου, τη συνειδητότητά
μου στην αναπνοή μου και την παρατηρώ,
την παρακολουθώ χωρίς να αλλάξω τίποτα.
[Λίγα
λεπτά σιωπής]
2.
Στρέφω την προσοχή μου, τη συνειδητότητά
μου στις σκέψεις μου και τις παρατηρώ
χωρίς να κρίνω, χωρίς να επικρίνω, απλώς
τις παρατηρώ και τις αφήνω να περάσουν.
[Λίγα
λεπτά σιωπής]
3.
Κάνω ένα εσωτερικό χαμόγελο προς τα
μάτια μου και τους χαμογελώ με αγάπη
και ευγνωμοσύνη.
[Λίγα
λεπτά σιωπής]
[Πάω
γύρω-γύρω από τον κύκλο των μαθητών που
κάθονται, κρατώντας στο χέρι μου ένα
μικρό μελωδό ή ένα singing bowl και τους ζητώ
να ακούσουν τις δονήσεις του ήχου με το
σώμα τους (και όχι με τα αυτιά τους).]
Παίρνουμε
δύο βαθιές αλλά και χαλαρές αναπνοές,
και ανοίγουμε τα μάτια μας αργά και
συνειδητά. Στη συνέχεια, κινούμε λίγο
χέρια και πόδια και σηκωνόμαστε σιωπηλά.
Αυτός
είναι ο τρόπος που καθοδηγώ τον διαλογισμό.
Διαρκεί περίπου 20 λεπτά. Όταν δεν έχουμε
αρκετό χρόνο, παραλείπω τις ενδιάμεσες
φάσεις 1., 2. ή 3.
Μαρι-Πασκάλ Τζάννες, δασκάλα Τάι Τσι
και Τσι Γκονγκ Σεν Ντάο
